Xử lý hoa điều khi bị rụng làm mất mùa Trước hết, nói về đặc điểm của hoa cây điều. Hoa cây điều có hai loại: hoa đực và hoa lưỡng tính. Hoa đực chỉ gồm nhị đực. Hoa lưỡng tính thì ngoài 8 - 12 nhị đực còn có nhuỵ cái ở chính giữa. Hoa điều mọc thành chùm có vài chục tới 1 - 2 trăm hoa, gồm hoa đực và hoa lưỡng tính. Số hoa đực chiếm tỷ lệ cao, hoa cái chiếm thấp từ 0 - 30% tổng số hoa. Những chùm hoa đầu và giá hạt điều rang muối bình phước cuối vụ thường là hoa đực hoa chính vụ tỷ lệ hoa lưỡng tính cao. Tỷ lệ hoa lưỡng tính còn phụ thuộc vào cá thể cây trong vườn. Có cây tỷ lệ hoa lưỡng tính thấp, có cây cao - còn gọi là điều chùm. Đây là chỉ tiêu để chọn cá thể giống có năng suất cao làm giống gốc để nhân giống. Mùa hoa nở bắt đầu từ tháng 11 kéo dài tới tháng 3 năm sau. Rộ nhất vào tháng giêng, tháng 2. Hoa chủ yếu thụ phấn nhờ côn trùng. Gặp mưa thì phấn không tung được, dẫn đến tỷ lệ đậu trái thấp. Trong chùm có hoa nở sớm, nở trễ. Có thể chênh lệch nhau 2 - 3 ngày. Giữa các chùm hoa cùng bán sỉ hạt điều rang muối một cây và giữa các cây trong vườn cũng có sự chênh lệch nở hoa. Do đó việc xử lý ra hoa đồng loạt sẽ giúp cho việc thụ phấn, chăm sóc tốt, tỷ lệ đậu trái sẽ cao hơn. Để vấn đề xử lý ra hoa điều hiệu quả, ngay từ đầu mùa mưa phải áp dụng chế độ chăm sóc, bón phân đủ cho cây cây tăng trưởng mạnh, ra đọt, cành phát triển để cuối mùa mưa sẽ đủ sức ra hoa. Lượng phân bón giai đoạn đầu mùa mưa được tập trung là phân đạm (nếu là phân vô cơ) phân hỗn hợp NPK ưu tiên loại có hàm lượng đạm cao: 16 – 16 - 8; 20 – 20 - 16; 20 – 10 - 10. Đợt này nên sử dụng kết hợp phân hữu cơ sinh học như CUGASA, Humix, Komix liều lượng từ 3 - 4 kg/gốc cho các loại cây từ 5 năm tuổi trở lên. Vào cuối mùa mưa khoảng tháng 10, tháng 11 trên cây điều sẽ xuất hiện đợt đọt non thứ hai, đây là đợt đọt rất quan trọng ảnh hưởng đến năng suất điều sau này, vì vậy cũng phải phun thuốc trừ sâu bệnh ngay từ khi đọt non mới nhú. Vào đợt này, khi ta quan sát thấy vườn điều bắt đầu rụng lá khoảng 20%, ta sử dụng loại phân bón lá có chứa Thioure để xử lý rụng lá điều. Sau khi phun được 5 - 7 ngày lá điều rụng rất nhanh, và đọt non sẽ xuất hiện. Khi chồi non được khoảng 5 lá ta tiến hành phun thuốc kích thích ra hoa điều. Thông thường lá các loại phân bón lá có hàm lượng lân cao, trong khi đó đạm thấp, ví dụ như loại 6 – 30 - 30, 10 – 52 - 10. Có thể phun liên tiếp hai lần, mỗi lần cách nhau 3 - 4 ngày, sau khi phun khoang 10 ngày thì điều sẽ ra hoa đồng loạt. Lưu ý là giai đoạn này đối với phân bón gốc cũng phải lưu ý không nên sử dụng phân đạm nhiều, đặc biệt là phân urê, mà tăng cường loại phân NPK có hàm lượng lân cao, hoặc DAP hoặc super lân Có thể bón phân hữu cơ nhưng chỉ bón loại hữu cơ sinh học sẽ có tác dụng nhanh và ta chỉ bón sau khi điều tra hoa. Khi chồi hoa nhú ra khoảng 1 tấc, ta có thể sử dụng các loại phân bón lá có hàm lượng kali cao, có phối trộn thêm vi lượng (B) để giúp cho việc ra hoa và đậu trái điều được tốt hơn. Thông thường có thể phun từ 2 - 3 lần. Một số vấn đề cần chú ý thêm khi xử lý: Để tranh thủ xử lý ra hoa điều: Cần chọn thời điểm để khi vừa dứt mưa khoảng 15 - 20 ngày là bán hạt điều rang muối cây điều bắt đầu nở hoa. Như vậy phải xử lý trước trong thời điểm còn một số cơn mưa cuối vụ. Do đó người trồng điều phải theo dõi kỹ dự báo thời tiết để chuẩn bị cho chính xác. Thời gian điều ra hoa, đất còn đủ ẩm hoặc nếu có điều kiện tưới nước (tùy theo từng vùng và từng hộ trồng) thì năng suất hạt điều có thể tăng 25 - 30%. Có thể sử dụng phân bón lá loại 6 – 30 - 30 hoặc MKP (Mong Potassium Phosphate). Có thể phun thêm GA 3 cho phát hoa dài; Botrac cho bớt rụng hoa, trái non. Phòng trừ sâu bệnh cho cây điều thật tốt trong mùa mưa, đặc biệt khi cây ra đọt non sẽ xuất hiện bọ xít muỗi, bọ cánh cứng, sâu ăn tạp thì ta cần xử lý các loại thuốc như Cyperan, Sherpa, Hopsan, Visher hoặc Bian. Các loại thuốc phòng trừ sâu bệnh thường sử dụng: Ridomil Gom, Cyperan, Actara. Đối với bọ xít muỗi - vườn cây rậm rạp, không thông thoáng thì mật độ sẽ cao hơn. Thường tập trung thành vùng, cụm. Nên phun thuốc vào sáng sớm sẽ có hiệu quả cao hơn. Sử dụng các loại thuốc dạng nhũ dầu hoặc loại lưu dẫn vào đọt non. Đối với sâu đục thân, đục ngọn: Basudin 50 ND, Diazan 60 ND, tiêm trực tiếp vào cây 30 - 50 cc/1ần/cây. Giai đoạn này bông và hoa điều rất nhạy cảm với các loại sâu hại như bọ xít muỗi, các loại bệnh như thán thư, phấn trắng. Vì.vậy phải phun xịt các loại thuốc trừ sâu bệnh kịp thời, tuy nhiên tránh vào thời điểm hoa đang nở sẽ làm giảm khả năng thụ phấn Đặc biệt lưu ý thời tiết giai đoạn này vẫn còn một số cơn mưa cuối mùa nên rất dễ gây bệnh khô bông, cháy lá trên cây điều. Vì vậy, sau mỗi cơn mưa nên dùng các loại thuốc như Benlate, Captan, Anvil, Mancozeb, Benomyl, Carban, Carbendazim, Appencarb để phun xịt. . Vấn đề rụng trái non trên vườn điều: Thường xảy ra vào cuối tháng giêng, đầu tháng 2 khi thời tiết khô hạn. Nhiệt độ chênh lệch giữa ngày và đêm cao, ban ngày có thể là 35 – 36 độ C, ban đêm là 20 - 21độ C. Dẫn đến trái lớn cũng có thể bị rụng. Do đó nên tìm cách tránh để cây điều đậu trái non vào thời điểm này do bất lợi về thời tiết. Tuy nhiên sớm quá sẽ gặp những cơn mưa cuối mùa sẽ ảnh hưởng do bọ xít muỗi hoặc thán thư. Có thể do bón phân không đủ nên cây không có khả năng nuôi trái dẫn tới rụng trái non. Trừ cỏ vườn điều: Paragoat: Glamoxol trừ nhóm cỏ trên mặt đất. Glyphosat (lưu dẫn) trừ nhóm cỏ có thân ngầm, phun khi cây đang sinh trưởng tốt.
