Xáo Tam Phân Khánh Hòa Là cây mọc hoang, với những bộ rễ ngoằn ngoèo khô cằn trên vùng đá sỏi, vậy mà loại cây thân leo vẫn vươn dậy tích tụ tinh hoa đất trời, tạo ra các dược tính có tác dụng chữa bệnh thần kỳ. Qua nhiều đợt thí nghiệm các nhà khoa học công bố thành phần hóa học của xao tam phan bao gồm saponin, alcaoid flavonoid nhiều nhất là courmarin và triterpenoid ... Dựa trên các nghiên cứu đó và theo kinh nghiệm dân gian thì hàng loạt tác dụng trị liệu của xáo tam phân được đưa ra như giải độc, xổ độc, giúp lưu thông máu huyết, thông đườm, trị nhứt mỏi xương khớp, tăng miễn dịch. Ngoài ra, tác dụng được chú ý đến hơn cả là khả năng hỗ trợ điều trị các loại ung thư như ung thư gan, ung thư phổi, ung thư buồng trứng, ung thư đại tràng… Tác dụng đặc biệt từ xáo tam phân cũng là nguyên nhân khiến số người tìm đến thần dược này tăng vọt, đẩy nguy cơ khan hiếm của nó lên cao. Cũng chính vậy mà dự án bảo tồn nguồn gen xáo tam phân tại Khánh Hòa được tiến hành. Để đảm bảo cung ứng xáo tam phân góp phần điều trị giữa thực trạng khan hiếm nghiêm trọng thì UBND tỉnh Khánh Hòa đã chỉ đạo Sở Khoa học Công nghệ, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn triển khai các đề tài khoa học bảo tồn cây Xáo tam phân tại Khánh Hòa. Theo đó trung tâm Nông nghiệp công nghệ cao tỉnh Khánh Hòa đã bắt tay vào thực hiện dự án bảo tồn nguồn gen xáo tam phân từ năm 2013. Các phương pháp được tiến hành kĩ lưỡng, chậm nhưng hiệu quả, đầu tiên người ta sẽ lựa chọn cây mẹ khỏe, phát triển tốt, không sâu bệnh để làm giống. Sau đó tiến hành xây dựng thành vườn ươm để lưu giữ nguồn gen. Từ đây có thể theo dõi sự phát triển tự nhiên đồng thời nhân giống để tăng số lượng đảm bảo lưu giữ nguồn gen xáo tam phân tự nhiên. Hiện tại mô hình nuôi trồng bảo tồn nguồn gen xáo tam phân diễn ra khá thuận lợi. Tuy nhiên, theo các ban ngành dù các nghiên cứu trước đã khẳng định các mặt tích cực của xáo tam phân trong điều trị. Tuy nhiên các nghiên cứu vẫn còn đang thực hiện để xác định lại nhằm đảm bảo an toàn sử dụng và đưa thương hiệu xáo tam phân Khánh Hòa lên một tầm cao mới.
