Vừa đặt tô bún xuống bàn, bà chủ quán vừa giới thiệu:http://lozi.vn/halebabeboo/chieu-cuoi-tuan-lai-rai-nom-sua-gion-gion-chua-ngot-1445702503 “Đây là bún Lệ Thủy. Chú ăn xem mang gì đặc biệt không”. http://lozi.vn/nguyenthithao224/doi-vi-di-an-ngheu-hap-thai-cay-te-luoi-1449860730Câu nhắc của bà chủ quán khiến cho tôi bổi hổi nhớ tới câu chuyện người dân quê tôi vẫn truyền lại. Chuyện đề cập rằng, 1 lần về quê, khi ngang qua chợ Tréo, vị tướng nức danh, người con của xứ Lệ, http://lozi.vn/lamxuannguyet/so-tay...en-que-nuong-duoi-200-000d-2-nguoi-1449141597Đại tướng Võ Nguyên Giáp chợt thốt lên: “Bún chợ Tréo chấm ruốc, chừ sở hữu ngon không?” Quá 12 giờ trưa. dòng dạ dày “trai tráng” của tôi, thường ngày tới bây giờ này đã sôi lên sùng sục. Song giờ đây, ngồi trước tô bún dậy mùi thơm phưng phức, tôi bỗng trở thành xa lạ mang chính mình. Bún Lệ Thủy ư? Giờ tôi mới để ý thấy, sợi bún quê mình, quả ko giống như bún phổ quát nơi khác. Sợi bún nhỏ và mảnh hơn, không quá giòn sừn sựt mà dẻo dai vừa đủ, ko trắng đục mà vẫn giữ được màu ngẫu nhiên như hạt gạo vừa được nấu chín. nhất mực, nó phải được khiến cho ra từ thứ gạo của chính đồng đất và phải qua bàn tay khéo léo của người xứ Lệ quê mình, nơi lừng danh là xứ sở “gạo trắng, nước trong”, là vùng đất “nhì 2 Huyện”- H. Lệ Thủy và Quảng Ninh (Quảng Bình) chỉ xếp sau xứ “nhất Đồng Nai” trứ danh. Bún chấm ruốc Lệ Thủy - Ảnh: D.C.H mang người dân Lệ Thủy, bún chẳng hề là món ăn quá sang trọng hay quá bình dân. Bún sở hữu mặt trên các mâm cỗ đại sự trong gia đình hay trong bữa tiệc hưng thịnh biên soạn ở các nhà hàng to. Cũng sở hữu lúc, chỉ đơn sơ, mộc mạc nhưng thắm thiết là món bún chấm ruốc (hoặc mắm), nhưng phải là thứ ruốc (mắm) Lệ Thủy chính hiệu và ko tiêu dùng thêm bất cứ vật liệu nào khác, ngoài món ớt cay cháy cổ họng. Người Lệ Thủy vốn ăn cay, kho đượm đà. Thuở nghèo khó, với bún chấm ruốc mà ăn đã là phúc. Giờ, nhan nhản những những bún bò, bún giò, bún chả… hảo hạng, mà ở 1 số quán, người ta vẫn thường gọi là “phở” cho đẳng cấp, cho “thị thành”. Chứ như người dân quê tôi vẫn “trung thành” gọi là bún. Bà chủ quán một mực bảo: “Bún là bún, việc gì phải gọi là phở. Phở phải khác. Mà nếu như sở hữu phở thì phở của quê mình (Lệ Thủy) làm cho sao suy bì được mang phở người miền Bắc”. Vì vậy mà quán của bà vẫn trưng ra mẫu biển là quán bún. Bà nhắc, bún Lệ Thủy chính cống, phải làm cho từ hạt gạo Lệ Thủy được giã bằng cối tay, rứa mới ngon. Chứ cứ “hiện đại hoá”, cắm điện mà xay gạo thành bột rồi mới khiến thì mất “vị” đi. Ẳn không ngon, không mặn mà. Chính vì thế mà ông bà ta xưa ăn bún có ruốc cũng ngon. ngừng thi côngĐây là chưa đề cập phổ biến nơi khác, người ta còn cho thêm các khoản phụ gia độc hại khác cho sợi bún giòn, dai và bảo quản lâu hơn. Thưởng thức tô bún chính cống quê mình, bên cạnh dĩa rau sống đủ các mẫu, nào rau diếp cá, tía tô, húng chanh, hoa chuối… tươi ngon như vừa mới hái sau 1 khu vườn cũng xanh um (không bị bầm dập như những quán xá ở thành phố) nào chậm tiến độ, lòng tôi chợt rưng rưng lúc nghĩ về hình ảnh vị tướng già sở hữu mái tóc bạc phơ, đã sở hữu lần khắc khoải nhớ đến 1 món ăn trong khoảng thuở hàn vi. có nhẽ, những sợi bún kia đang gợi nói những sợi tơ lòng vương vấn…
