Vào những năm 2004 nghề nuôi yến sào đã nảy sinh phát triển ở Việt Nam và nảy nở vào 2012 cho đến tới bây giờ bởi rất nhiều người nhận ra được tầm rất quan trọng cũng như giá trị lợi nhuận cao của việc “nuôi trồng” - kinh doanh yến sào. Tuy thế, nuôi tổ yến thực sự là một trong nghề không hề đơn giản chút nào, không phải bất kỳ ai cũng có khả năng nuôi được. Cho nên những người bước vào nghề nghiệp này phải là người lăn lộn, biết chịu thương chịu khó và phải hiểu rõ được những kỹ thuật nuôi yến mới có khả năng thành công. Trình tự về kỹ thuật nuôi yến trải qua nhiều quy trình rất phức tạp như kỹ thuật xây dựng nhà yến, trại yến (thiết kế, đo đạt kích thước nhà - tổ - độ ẩm, phân chia gian phòng – giàn khung,...), lắp ráp thiết bị bổ trợ, phân luồng ánh sáng, điều chỉnh nhiệt độ cho phù hợp, xác định tọa độ tổ và đường bay,… Những vấn đề này đều đòi hỏi chủ nuối yến sào chắc chắn có và hiểu rõ. Yến phải được chăm sóc tốt và sống trong điều kiện phù hợp thì mới có khả năng phát triển, phát triển ổn định đồng thời sản sinh ra khá nhiều yến chất lượng, giàu giá trị dinh dưỡng. Dưới là những chỉ dẩn rõ ràng về kỹ thuật nuối yến sào: * Xây dựng nhà yến, trại nuôi yến Kỹ thuật xây dựng nhà yến, trại yến được coi như là một khâu quan trọng nhất, nắm vai trò mấu chốt trong kỹ thuật nuôi yến. - Vị trí xây dựng nhà yến, trại nuôi yến Để xây dựng nhà nuôi yến, trại nuôi yến đạt tiêu chuẩn kỹ thuật thì vấn đề chọn lựa vị trí xây dựng chính là đề nghị trước nhất. Theo thăm dò dựa vào đặc tính và tính thích ứng của chim yến từ các chuyên gia nuôi yến hàng đầu nước ta, họ rút đến kết luận xây dựng nhà nuôi yến, trại nuôi yến cần phải bảo đảm các yếu tố: + Môi trường thoáng mát, gần đồng ruộng, cây lá, hồ, biển, sông để tạo nên khả năng cho chim yến dễ dàng tìm kiếm thức ăn, đặc biệt là mùa mưa nhiều. Bên cạnh đó phải tránh ra xa khu vực tụ họp xí nghiệp, xưởng kinh doanh. + Nằm trong lãnh địa chim yến luôn tụ họp ăn ở, kiếm thức ăn hoặc dưới đường chim lượn + Nằm trên khu vực cực kỳ an toàn không có sự phát hiện của các loài chim ăn thịt khác như đại bàng, quạ, chim cắt,… + Nơi đó độ ẩm, nhiệt độ, hướng gió phù hợp với vấn đề thích hợp của chim yến - Hoàn cảnh khi xây nhà nuôi yến,trại nuôi yến Xây dựng nhà yến, trại nuôi yến có điểm cao không được vượt qua 1200m so với mặt biển - Thực hiện xây dựng nhà yến, trại yến + Kích thước: Kích cỡ nhà yến, trại nuôi yến thường là 150 – 200m2. Đối với nhiều chỗ có diện tích nhỏ hơn thì ngăn nhiều lầu (tối thiểu là 2 tầng), nhiều phòng óc để gia tăng sức chứa. Mỗi tầng có độ cao từ 5 – 6m nhằm đảm bảo việc điều hòa nhiệt độ, độ ẩm và không khí. Hết thảy các tầng đều có những khoảng trống thông nhau để chim yến tự do bay lượn. Căn phòng có diện tích tối thiểu là 4m x 4m, cao 3 – 4m, có cửa (20 x 20cm) thông nhau giữa các phòng ở. + Độ bền của tường: Tường nhà, trại chim yến được xây dựng bằng xi măng, vôi, cát trộn với tỉ lệ 1:2:3 có độ lớn từ 20 – 25cm. + Hình thù: Tùy vào vị trí mà kỹ thuật xây dựng nhà yến, trại yến thường là có hình thù như khối chữ nhật hoặc khối ống. Mái và nóc nhà lợp bằng ngói và cũng có thể là tôn màu có màu xanh lá để giúp đỡ chim yến trú mưa gió. + Cửa ra vào: Đối với người chỉ cần xây 1 cửa độc nhất, còn cửa đi lại cho chim yến thì có kích cỡ 30 x 20cm tối thiểu hoặc 45 x 30cm (nhiều nhất), đảm bảo không gây vướng mắc gì khi chim yến bay ra vào. Hướng xây cửa cho chim yến hoàn toàn tùy thuộc vào hướng và đường chim lượn. + Sàn nhà, trại nuôi chim yến không nên lót nền nhưng đòi hỏi phải có một số chậu, bồn nước rộng rãi nhằm để điều hòa không khí và độ ẩm. + Gắn thêm nhiều xà gỗ trên nóc nhà để mở mang diện tích làm tổ chim yến, nơi bám trụ cho tổ chim. Miễng gỗ có độ rộng từ 15 – 20cm và bề dày 1,5 – 2cm. Nên tốt nhất là sử dụng loại gỗ không mùi vì chim yến không thích nơi sinh sống có mùi lạ. + Sử dụng vôi màu trắng để quét mặt bên ngoài tường căn nhà, trại chim yến tao ra cảm giác nhẹ nhàng, dễ chịu và rất khó phai. Mặt trong mái nhà không quét vôi nhưng có thể tô trát tường. + Nhiệt đô từ 27 – 29 độ C, độ ẩm từ 75 – 90% + Bao quang từng nhà, trại yến rất cần làm 1 mương nước nhỏ và tường rào bảo vệ. + Phải hoàn thiện công việc xây dựng nhà nuôi yến, trại nuôi yến trước 2 tháng mùa sinh đẻ để phải mùi xi măng, vôi. * Sử dụng thiết bị bổ trợ trong kỹ thuật xây dựng nhà nuôi yến, trại yến - Máy bơm nước chuyên dùng cho nhà nuôi yến – trại yến PUW – 2300 nhằm ngăn chặn nấm móc, duy trì sự ổn định độ ẩm (75 – 90%) - Ẩm kế - nhiệt kế theo dõi độ ẩm và nhiệt độ trong nhà yến – trại nuôi yến - Máy đo ánh sáng - Đầu phát đĩa âm thanh kêu gọi bầy, đàn. - Dung dịch mùi hương kích thích yến bay về nhà, trại ẩn núp - Tổ giả nhằm tác động chim yến làm chỗ ở - Sàn gỗ chọn loại gỗ xốp, mềm, rỗ mặt nhưng đảm bảo độ bền dai để móng chim của chim trụ lại và dễ dính nước miếng của chim yến. - Bột rãi trên sân nhà tạo mùi quen với chim yến - Thuốc diệt dán bảo đảm sự an toàn cho chim yến. * Phân bố ánh sáng Ánh sáng được dùng vào ban ngày. Bởi tới lúc sinh - ấp trứng – nuôi cho tới lúc chim non lượn được, chim yến không muốn sáng nhưng cũng không thích tối quá nên phải bảo đảm độ phân chia sáng cho hợp lý. Quan trọng là, chim yến không muốn để một ai nhìn thấy được tổ yến. - Ánh sáng trong mái nhà, trại yến đạt chỉ định: +Ánh sáng 0.02 lu với chim yến mới trưởng thành thuần chủng làm tổ yến + Độ sáng từ 0.02 – 0.10 lux với yến mới lớn ấp + Ánh sáng 0.00 – 0.10 lux đối với yến bày đàn + Độ sáng 0.06 lux đối với yến biệt lập * Đảm bảo chim yến tránh xa nhiều động vật nguy hiểm - Đuổi nhiều loại chim ăn thịt như quạ, đại bàn, cú mèo,… tránh được căn nhà và trại nuôi yến hoặc có thể hủy diệt chúng - Chim yếnvô cùng sợ gián…., do thế phải tìm tòi nhiều cách tiêu diệt gián.. để nó không có cơ hội xuất hiện ở cửa sổ, trần, căn nhà chim yến, ống thông gió,… - Không cho mèo, bồ câu, thằn lằn xuất hiện quanh khu vực nhà yến, trại nuôi yến dưới mọi hình thức - Không cho trồng cây râu quả quanh căn nhà, trại yến để con dơi không có cơ hội đánh động, ăn trứng – chim yến non, đặc biệt là lưu ý vào mùa khô. - Dùng thuốc diệt dán, rệp và kiến để chúng nó không xuất hiện ở mái nhà, trại nuôi yến. Cho đến khi mọt, dán làm tổ trong tổ yến thì chim yến sẽ bay đi. - Tuyết đối không cho nhện kéo mạng nhện đầy cửa yến ra vào và vị trí yến làm tổ * Xây dựng hệ thống bảo đảm nhà yến, trại nuôi yến. - Xây dựng hàng rào, tường bảo vệ quanh trại, nhà yến - Cửa đi lại dùng cho người nhà, trại nuôi yến phải an toàn, bền chắc. - Cửa đi lại dành cho chim yến phải có kích thước phù hợp, không quá bé nhưng không quá rộng. - Trần nhà, mái nhà, trại nuôi yến đảm bảo lợp an toàn. Đây là kỹ thuật nuôi yến mà cho dù ai ý định nuôi và kinh doanh tổ yến cần phải hiểu rõ để đảm bảo sự phát triển cũng giống như bảo vệ giá trị dinh dưỡng tốt của tổ yến.
