1. Không khó để có “giấy thông hành” Cũng theo một số công ty kinh doanh MBH, để có được “giấy thông hành” hiện nay không quá khó. Theo quy trình, để được chứng thực hợp quy cho sản phẩm MBH, đơn vị kinh doanh phải làm hồ sơ, gửi mẫu đem kiểm định. Khi mẫu đạt chất lượng, đơn vị này mới được cấp giấy chứng nhận để sản xuất. “Khó thì khó thật nhưng biết cách thì dễ ợt” một doanh nghiệp MBH cho hay. Theo doanh nghiệp này, cách đơn giản là đơn vị chỉ cần sản xuất loại mũ với vỏ nón, mút xốp dày, nặng, thậm chí “không ai đội được” để đem kiểm định là xong. Khi có “giấy thông hành” rồi thả sức sản xuất đủ loại. Giới sản xuất MBH cũng cho biết còn một cách đơn giản hơn rất nhiều mà vẫn bảo đảm chắc thắng đó là chỉ cần ra thị trường chọn loại mũ của công ty uy tín sau đó bóc tem nhãn, sơn phết lại rồi đem đi kiểm định. Để chọn lựa một chiếc MBH đạt chất lượng, người tiêu dùng chỉ có thể trông mong vào tem nhãn chất lượng do cơ quan chức năng chứng thực. Thế nhưng sau khi có “giấy thông hành”, nhiều đơn vị bắt đầu… làm gian dối. Thậm chí có nhiều doanh nghiệp tự in “giấy thông hành” để ngang nhiên sản xuất, đưa MBH kém chất lượng ra thị trường. 2. Tự in “giấy thông hành” Ngày 7-5, Chi cục Quản lý thị trường (QLTT) TP.HCM thẩm tra và phát hiện điểm sản xuất lượng lớn MBH “chui” tại số 75A đường Kênh Tân Hóa (Q.Tân Phú). Tại “xưởng sản xuất” rộng khoảng 30m2 này bày nhan nhản các loại mút xốp, vỏ mũ, dây quai cùng máy khoan, búa. Dù rằng sản xuất MBH bằng công nghệ khoan, búa nhưng khi cầm trên tay sản phẩm thành phẩm, nhiều cán bộ QLTT lắc đầu ngao ngán: “Làm thế này thì không người tiêu dùng nào có thể phân biệt được thật giả, chất lượng sản phẩm”. Qua quan sát, tất cả MBH ở đây có đầy đủ tem nhãn chứng nhận hợp quy (tem CR), địa chỉ sản xuất (ghi địa chỉ giả tại Q.12) cùng tem bảo hiểm tai nạn lên đến 2,5 tỉ đồng. Theo cơ quan QLTT, đơn vị này không hề có bất cứ giấy má kinh doanh như giấy phép kinh dinh, chứng thực hợp quy sản phẩm nhưng cho ra đời cả ngàn sản phẩm mỗi ngày. Chủ cơ sở này cũng thừa nhận việc mua trôi nổi các vỏ mũ, mút xốp, dây quai… về lắp ráp. Hơn 2.000 tem nhãn được cơ sở đặt in theo đúng quy định về thông tin tấm như: thông tin mã hàng hóa, thông báo địa chỉ cơ sở sản xuất, chỉ dẫn dùng… Tuy nhiên tất cả thông báo trên đều là mạo. Cụ thể, trên tem ghi rõ sản phẩm của Công ty Thiên Vân tại địa chỉ đường Lê Sư, P.23, Q.12. “Cả Q.12 có 11 phường thôi chứ làm gì có đến phường 23, thậm chí tìm cả TP cũng không có đường Lê Sư nữa” vị đại diện QLTT cho hay. Theo tìm hiểu của chúng tôi, việc in tem nhãn MBH hiện thời hết sức đơn giản. Tại “phố in ấn” đường Lý Thái Tổ (Q.3), khi chúng tôi đặt đề nghị in tem nhãn MBH, hồ hết các đơn vị này đều nhận lời mà không đòi hỏi bất cứ giấy tờ hệ trọng đến công ty cũng như giấy chứng nhận cho sản phẩm. Không chỉ tem nhãn, các thành phần MBH như mút xốp, vỏ mũ được bán riêng lẻ hiện thời được sản xuất phổ quát, mua bao nhiêu, giá nào cũng có. Đầu tháng 5-2013, có mặt tại cơ sở chuyên sản xuất mút xốp ở khu vực Liên khu 5-6, P.Bình Hưng Hòa B, Q.Bình Tân, chúng tôi “choáng ngợp” bởi quy mô của đơn vị chuyên sản xuất mút xốp. Hàng chục ngàn mút xốp đủ kích cỡ MBH chất đầy khuôn viên 500m2 của tòa nhà hai lầu. Không đủ sức chứa, mút xốp còn bày tràn ra ngoài đường. “Ở đây chúng tôi làm đủ loại mút xốp dày mỏng, khối lượng khác nhau để khách chọn lọc. phần đông khách hàng chọn loại mút xốp có khối lượng 40-60 gram vì giá rẻ” một chủ cơ sở ở đây cho hay. 3. Mặc dầu có “giấy thông hành” xịn, nhiều doanh nghiệp sản xuất MBH vẫn vô tư lự… làm bậy! Theo chân Hoàng, người chuyên mua MBH để bán trên mạng, chúng tôi tìm đến công ty sản xuất MBH H.P.D. trên đường Lý Chiêu Hoàng (Q.6, TP.HCM). Bà chủ cơ sở nói thẳng: “Mua hàng bên tôi bảo đảm có đầy đủ các tem nhãn do cơ quan chức năng chứng nhận. Giá cả loại nào cũng có tùy theo chất lượng, nhưng giá thấp nhất từ 40.000 đồng/cái trở lên, thấp quá chúng tôi không làm!”. Khi được hỏi MBH rẻ như vậy liệu có bảo đảm chất lượng không, bà cười xòa cho biết “tiền nào của nấy”. Tuy nhiên để trấn an chúng tôi, bà khẳng định: “Sản phẩm có tem nhãn đầy đủ, người tiêu dùng bây chừ chỉ cần nhìn vào đó để xác định thật giả chứ chất lượng như thế nào thì chỉ cơ quan chức năng mới biết được thôi. Người mua nhầm chứ người bán sao nhầm được!”. Theo ông Hoàng Lâm phó giám đốc trọng tâm Tiêu chuẩn đo lường chất lượng 3, hiện sau khi sản phẩm MBH được kiểm định, cấp giấy chứng thực hợp quy, trọng điểm sẽ giao quyền dùng dấu hợp quy cho doanh nghiệp quản lý. trọng tâm thẳng rà theo định kỳ sáu tháng/lần hoặc soát đột xuất. Doanh nghiệp phải chịu mọi nghĩa vụ nếu sản phẩm sản xuất không đạt như chất lượng ban bố với các cơ quan quản lý nhà nước. Theo đó, tùy theo mức độ đơn vị sẽ nhấc, đình chỉ hoặc hủy giấy chứng nhận đối với những sai phạm nghiêm trọng. Theo thống kê của các đơn vị QLTT, thanh tra Sở Khoa học công nghệ, các thị thành trong cả nước tiến hành lấy mẫu thẩm tra. Kết quả ghi nhận được tại một số thị thành như TP.HCM, Đà Nẵng, Ninh Thuận, Bình Thuận, Bến Tre, Vĩnh Long… khiến người tiêu dùng phải giật thột thon thót. Hàng loạt doanh nghiệp kiểm tra cho kết quả không đạt, thậm chí có đơn vị vi phạm rất nhiều lần (từ 6-7 lần) ở các thành phố. Có những chỉ tiêu không đạt như đâm xuyên, va đập và thu nhận xung động, có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tính mạng người sử dụng.
